Dome of bol in het Weerwater
Vormgeving van het Waterfront is een lastig probleem. Het Stadshart is aantrekkelijk, ruim en open maar een voor de hand liggend culminatie hiervan in het Weerwater is tot noch toe niet tot stand gebracht. Er vinden wel sportevenementen, muziekoptredens, kermissen e.d. plaats op de Esplanade maar een blijvende publiekstrekker in de vorm van horeca, museum, fontein of sculptuur ontbreekt. De Schouwburg had deze publiekstrekker kunnen zijn als er op de zonnige kant de mogelijkheid zou zijn geweest om te verpozen met een glas bier. De hermetische minimalistische doos laat deze aanpassing schijnbaar niet toe. De schamele poging om een terrasje te plaatsen bij het restaurant maakt dit schrijnend duidelijk.
De laatste tijd worden er steigers aangelegd die direct al de benaming ‘pier’ mee krijgen. Het verbindt de stad met het water en biedt nieuwe mogelijkheid tot verpozing en recreatie. In de maquette die ooit getoond werd van het – nog te bouwen – Stadshart stond een blokje plexiglas door een steiger verbonden in het Weerwater. Meteen werd erbij gezegd dat realisatie niet zeker was.
Wat nu zeker is, is dat de Paviljoens opgedoekt zijn en Casla ook ingeboet heeft aan zelfstandigheid. Dit is een uitgelezen kans om één en één met elkaar te combineren. Zou het niet wat zijn om de geschiedenis van Almere te presenteren in een paviljoen in het water met een horecagelegenheid? Een 15 tot 20-meter bolvormig gebouw zou de hoekige skyline completeren, contrasteren en nieuwsgierigheid opwekken.
bron: www.rondje-weerwater.nl
A dome (from Latin: domus) is an architectural element that resembles the hollow upper half of a sphere. The precise definition has been a matter of controversy. There are also a wide variety of forms and specialized terms to describe them. A dome can rest upon a rotunda or drum, and can be supported by columns or piers that transition to the dome through squinches or pendentives. A lantern may cover an oculus and may itself have another dome.
Domes have a long architectural lineage that extends back into prehistory and they have been constructed from mud, stone, wood, brick, concrete, metal, glass, and plastic over the centuries. The symbolism associated with domes includes mortuary, celestial, and governmental traditions that have likewise developed over time.
Domes have been found from early Mesopotamia, which may explain the form’s spread. They are found in Persian, Hellenistic, Roman, and Chinese architecture in the Ancient world, as well as among a number of contemporary indigenous building traditions. They were popular in Byzantine and medieval Islamic architecture, and there are numerous examples from Western Europe in the Middle Ages. The Renaissance style spread from Italy in the Early modern period. Advancements in mathematics, materials, and production techniques since that time resulted in new dome types. The domes of the modern world can be found over religious buildings, legislative chambers, sports stadiums, and a variety of functional structures.
bron: Wikipedia 2016 03 03
Een koepel of ‘dome’
Een koepel (dome) is van oudsher een bouwvorm met een min of meer sacrale functie. Het is niet alleen een dak boven je hoofd maar is een letterlijke vervanging van de hemelkoepel. Geschiedenis van de bouwkunst kan afgemeten worden aan de kundigheid van de bouwmeesters om een constructie te ontwerpen die een ruimte kan vormen zonder hinderlijke zuilen. In de 2e eeuw werd het Pantheon in Rome gebouwd. De diameter van de koepel is gelijk aan de hoogte van de vloer tot aan de oculus: 43,30 meter. De grote koepel bleef tot 1434 de grootste (betonnen) koepel ter wereld, toen in Florence een grotere koepel werd gezet op de Santa Maria del Fiore, die een diameter van 45 meter heeft. Het blijft echter tot op vandaag nog altijd de grootste koepel van ongewapend beton ter wereld.
De Aya Sofia uit de 6e eeuw in Istanbul is een geslaagd voorbeeld van een koepel van de oorspronkelijk christelijke kerk..
In de Renaissance wordt gezocht naar de volmaakte koepel door Brunelleschi en Michelangelo anderen.
In de vorige eeuw vond Richard Buckminster Fuller een methode om een koepel te maken opgebouwd uit driehoeken. Hij patenteerde zijn systeem en richtte een bouwmaatschappij op die geprefabriceerde koepels leverde. Het Aviodome in Nederland is één van de uitvoeringen. (zie ook https://www.2022almere.nl/richard-buckminster-fuller/)
Aan het begin van de 20e eeuw was Walther Bauersfeld al op zoek naar een bouwsysteem voor een koepel in opdracht van de Zeiss-fabriek. Feitelijk is hij de eerste die een koepel bouwt op basis van driehoeken. (zie ook https://www.2022almere.nl/walther-bauersfeld/)
Richard Buckminster Fuller gaat in de jaren ’60 van de 20e eeuw nog een stapje verder met de uitwerking van zijn principes en ideeën. De koepel groeit uit tot een bol met een gigantische diameter die de Wereldtentoonstelling van 1967 in Montreal in Canada behuisd.
De koepel werd een bol. De ‘dome’ werd een ‘sphere’. Het werd een glazen bol waarin de nabije toekomst getoond werd. De NASA toonde de maanlander en presenteerde de plannen voor de eerste stappen op de maan die twee jaar later werkelijkheid werden. De bol brandde echter een tiental jaren later af. Het frame bleef echter staan.
