kasteel Almere

Kasteel Almere was een kasteel in aanbouw in de Nederlandse plaats Almere. De bouw startte in 2000 maar werd in 2002 stilgelegd, waarna het bouwwerk is verworden tot een hedendaagse ruïne. Het bevindt zich aan de Oude Waterlandseweg in Almere Haven en is zichtbaar vanaf de snelweg A6.

Historie

De plannen voor het bouwen van het kasteel dateren uit 1999. Het ontwerp is gebaseerd op het 13e-eeuwse kasteel Jemeppe in Hargimont (België). De eerste paal werd op 15 september 2000 geslagen. De kosten van het kasteel werden aanvankelijk op 60 miljoen gulden geschat (ruim 27 miljoen euro), later verhoogd naar 120 miljoen gulden. Vanwege financiële problemen werd het bouwproject in 2002 stilgelegd.

Hierboven kasteel Jemeppe in Hargimont dat als voorbeeld diende voor het kasteel in Almere

In 2005 werd het project opgekocht door het hiervoor opgerichte bedrijf Gravin BV. Naast een hotel en een trouwlocatie in het kasteel wilde Gravin ook huizenbouw op het terrein. Om dit laatste mogelijk te maken was echter een wijziging van het bestemmingsplan nodig. In 2008 besloot het gemeentebestuur van Almere niet in te stemmen met een voorstel daartoe.

Sinds 2013 zijn er plannen om in en rond het kasteel een attractiepark met de naam WitchWorld te bouwen.^[1][2] In oktober 2015 kocht WitchWorld het kasteel voor 20 miljoen euro van Gravin BV, met een ontsnappingsclausule indien de plannen voor het attractiepark financieel of politiek niet rondkomen.^[3]

(bron: wikipedia 2016 01 30  https://nl.wikipedia.org/wiki/Kasteel_Almere)

kasteel Almere

(bron: https://middelpunten.wordpress.com/2013/04/14/het-kasteel-van-almere-deel-3/)

Op 20 november 2001 reed de 44-jarige Rob Wijnmaalen met zijn auto bij Eemnes tegen een boom en overleed ter plekke.

Rob Wijnmaalen was directeur van de Rabobank in Eemnes en stond in het Gooi bekend als een bankier die royaal was met leningen en die weinig vragen stelde. Ook deed hij niet moeilijk over lastige dingen als onderpanden bij een miljoenenlening. Zulke futiliteiten zouden de spectaculaire groei van zijn bankfiliaal alleen maar in de weg staan. Het is dan ook niet vreemd dat hij vele vrinden had in de zakenwereld. Lukte een financiering niet bij een andere bank, dan ging men naar ‘Robbie’. Die bedacht een bijzondere constructie met bijzondere voorwaarden en zo kwam de ondernemer alsnog aan het benodigde geld. De raad van toezicht van Rabobank Eemnes, die in eerste instantie de handel en wandel van de directeur in de gaten moet houden, had nooit actie ondernomen tegen deze gang van zaken.

In het voorjaar van 2001 begon men op het hoofdkantoor van de Rabo in Utrecht na een regulier accountantsonderzoek iets te vermoeden en waarschuwde men Robbie Wijnmaalen en de raad van toezicht om orde op zaken te stellen. Maar die waarschuwing haalde niets uit. Op 20 november 2001 moest Rob verantwoording afleggen op het hoofdkantoor en werd hij ontslagen. Men fluistert dan ook dat die eenzijdige aanrijding geen ongeluk was, maar zelfmoord onderweg naar huis.

De projectontwikkelaar van het Almeerse kasteel, Tijs Blom, had ook bij Rob Wijnmaalen geshopt en een krediet van 55 miljoen euro weten los te peuteren. Daar kon hij echter voor maar 25 miljoen euro aan onderpand tegenoverstellen. Toen het Rabo-hoofdkantoor in januari 2002 het filiaal in Eemnes onder curatele stelde, wilde men van Tijs wat extra zekerheden over het terugbetalen van de lening. Totdat die zekerheden er waren, werd het krediet verlaagd tot het bedrag om het kasteel ‘casco’ af te bouwen. Dat betekent dat alleen de dragende constructie plus de buitenafwerking nog zouden worden gerealiseerd. Het kasteel is dan wind- en waterdicht, maar van binnen nog niet afgewerkt en ingericht.

Dus ging Tijs Blom op zoek naar investeerders. Het liefst had Rabo dat een hotelketen zich in zou kopen, want het kasteel zou immers dezelfde faciliteiten gaan bieden als een goed hotel. De bank had zijn hoop gevestigd op een samenwerkingsverband met een ,,internationale hotelketen die de toekomstige exploitatie moet verstevigen”, aldus een persbericht.

Er werden verschillende bedrijven gepolst, zoals Van der Valk en (onverwacht maar wel logisch) Playmobil. Die toonden wel belangstelling om het kasteel af te bouwen, maar er is nooit wat concreet geworden.

Een interessante kandidate was een Saoedische prinses. Die toonde via de Rotterdamse advocaat Geert-Jan Dolk een bankgarantie van 132 miljoen euro en stelde dat bedrag beschikbaar om het kasteelproject af te bouwen. De prinses wilde dan wel voor de helft eigenaar worden en als bijkomende voorwaarde wilde ze dat Tijs Blom met haar zou trouwen.
De bankgarantie werd door ABN/AMRO als ‘frauduleus’ beoordeeld. Maar toen Geert-Jan Dolk voor een second opinion naar de Rabobank ging, kreeg hij van die bank wel een akkoord. Na een tijdje nadenken trok Rabo het akkoord toch nog in en beschuldigde, samen met ABN/AMRO, de advocaat van oplichting.

Maar Tijs Blom had sowieso van dit financieringsaanbod afgezien, want hij wilde niet met de prinses trouwen: “Mijn eigen vrouw is het duizendvoudige waard.”

Omdat Tijs Blom de financiering niet rond kreeg, werd de bouw in augustus 2002 wegens geldgebrek stopgezet. Vlak voor de bouwvak (15 juli t/m 2 augustus 2002) werden nog wel de dakconstructies van de donjon en de drie hoektorens aangebracht.

De Rabobank nam het half afgebouwde kasteel in beslag en in oktober 2002 kondigde de bank de veiling van het kasteel aan (executieverkoop). Die veiling ging niet door, omdat de bank het kasteel voor 11,1 miljoen euro van Blom overnam en voor 11,5 miljoen onderhands doorverkocht aan de speciaal daartoe opgerichte vastgoeddochter Pakhuis BV.
“We gaan nu in alle rust bekijken of we de bouw willen hervatten.”, zei de woordvoerder van de Rabobank.

http://www.omroepflevoland.nl/nieuws/129059/almere-witchworld-koopt-kasteel-almere

Lees hieronder de verklaring die WitchWorld dinsdagochtend 23 10 2018  publiceerde omtrent het stoppen met het project:

“Witchworld staakt haar operationele activiteiten rondom de ontwikkeling van het themapark in Almere.

We stoppen ermee…. Het WitchWorld-team is niet eenvoudig tot deze beslissing gekomen.
Het plan om het Kasteel van Almere en het omliggende grondgebied te ontwikkelen tot een themapark blijft bestaan, maar de financiering daarvan blijft een lastig proces. Daarvoor heb je de steun van anderen nodig, hun voorspraak, een gebaar.

De focus van gemeente Almere ligt echter volledig bij de ontwikkeling van de Floriade. Er blijkt voor dat project, dat inmiddels razendsnel dichterbij komt, iedere keer weer meer investering van de gemeente nodig en beschikbaar te zijn.

Daarnaast heeft de gemeente een half miljoen euro steun voor de eerste uitwerking van de ontwikkeling van het park Eden Holland toegezegd en tevens aangegeven dat zij eventueel bereid is om, samen met de provincie Flevoland, een totaal bedrag van tien miljoen euro te gaan investeren in dat project, waarvan het bestaan halverwege dit jaar plotseling bekend werd gemaakt maar dat al sinds juli 2017 in gang bleek te zijn gezet. WitchWorld werd niet op de hoogte gebracht.

Deze maand werd bekend dat de Floriade zelf ook nog weer eens zeven miljoen euro nodig heeft en ongetwijfeld zal krijgen. Vervolgens deelde wethouder Lodders mee dat hij ergens nog een onverwachte meevaller van zestien miljoen had gevonden.

WitchWorld heeft altijd te horen gekregen van de gemeente Almere dat voor haar project geen geld beschikbaar was en dan ook nooit om investeringen van de gemeente of provincie voor het park willen vragen. In onderhandelingen met potentiële financiers is daarom ook altijd door ons aangegeven dat van overheidswege geen geld beschikbaar was, maar dat we wel op andere wijze op steun van de gemeente en de provincie mochten rekenen.

De focus op de Floriade in de afgelopen jaren en de toegezegde steun aan Eden, hebben aan ons maar ook aan potentiële financiers allereerst laten zien dat de gemeente wel degelijk financiële support voor projecten beschikbaar heeft, maar vooral ook dat zij die niet -ook geen miniem deel- aan ons project wenst te besteden. Men is helaas nooit zo eerlijk geweest om dat gewoon tegen ons te zeggen.

Ondertussen voerde de gemeente vanaf december 2017 -terwijl zij in stilte met de organisatie van Eden Holland zaken organiseerde- wel druk bij ons op om ons in te zetten voor de afbouw van de buitenzijde van het kasteel voor 2022. De gemeente had ook daar echter zelf geen geld voor beschikbaar, werd ons gezegd.

We zijn uiteraard teleurgesteld over die ontbrekende support van het stadsbestuur voor een initiatief dat vanuit de Almeerse bewoners is ontstaan. Het afbouwen van het kasteel en dat omvormen tot een blijvende toeristische attractie, met veel werkgelegenheid en een bijdrage aan een verbetering van het imago van Almere, is helaas niet datgene waar het stadsbestuur voor wil gaan.

‘Het plan en uitgewerkte concept blijft bestaan,’ aldus Ton Theunis, ‘maar na zes jaar hard werken door een met hart en ziel toegewijd team van enthousiaste mensen is deze constatering zo teleurstellend dat daarmee de motivatie van ons allen teniet is gedaan.’

www.witchworld.nl

Reportage Kasteel Almere uit de Volkskrant

Als het om Kasteel Almere gaat, dwalen er vele wonderbaarlijke kronieken door de onaffe gangen

Ondernemer Ton Theunis had grote plannen met Kasteel Almere: een Efteling-achtig sprookjespark zou het worden. Maar ook hij moest de burcht half afgebouwd laten staan.

John Schoorl 17 april 2019, 13:30

Er valt een lichtstraal op het glimmende voorhoofd van Ton Theunis (59), terwijl hij voor het gesloten hek staat van het vervallen Kasteel Almere, bijgenaamd ‘de schandvlek’. Hij kan dan wel niet naar binnen, naar wat zijn fantasypark WitchWorld had moeten worden, maar hij teleporteert je wel regelrecht naar het etmaal dat hij hier heerste, als kasteelheer van dienst

Stel je die dag maar eens voor, 31 oktober 2015, en hetzelfde hek stond wagenwijd open. Ook toen hoorde je het verkeer op de A6 voorbij denderen en was Kasteel Almere omzoomd met bomen en struiken en ruimhartig geasfalteerde fietspaden. Theunis had de sleutel gekregen, als nieuwbakken eigenaar, en wilde het volk van Almere binnenlaten in wat voor hen, sinds de bouw in 2000, een onneembare veste was, een ongebruikt kasteel, een hedendaagse ruïne.

Er kwamen dui-zen-den mensen. Het werd de langste rij in de geschiedenis voor een niet-bestaand themapark.

Als je het precies wilt weten: Theunis stond die dag zelf op de binnenplaats van het onaffe kasteel. Hij droeg een gele bouwhelm en was vol goede zin. Om toerbeurt mocht een groep bezoekers naar binnen om naar zijn verhaal te luisteren. Hoe hij bevangen was door het idee Almere op de kaart te zetten met een attractiepark vol trollen en heksen, een Flevolandse versie van The Lord of the Rings: WitchWorld.

Achthonderdduizend bezoekers zou hij per jaar trekken, naar dat park met een totale grootte van 65 hectare. Werkgelegenheid verzorgen voor 350 mensen. Een economische injectie van zomaar 63 miljoen euro voor de omgeving. Dé ideale uitwijkplek voor toeristen in Amsterdam, want je kon het ook WitchWorld Amsterdam noemen.

Hier kon hij die talloze Harry Potter-fans bedienen. Of de uitdijende LARP-gemeenschap: de duizenden Nederlanders die zich in het weekend verkleedden om een rol in een mysterieuze verhandeling te spelen. Op deze plek zou de fantasyserie die hij in de pen had tot leven komen: de WitchWorld-legende over de 16-jarige jonkvrouwe Elaine van Berlichem, haar bevriende trol Toerio en tovenaar Semalion.

Vertel Theunis nou niet dat hier sprake was van een geprefabriceerde, verdisneyficeerde versie van een kasteel, zonder enige historische inbedding. Ho ho! Het was de Engelse monnik Bonifatius die in het jaar 753 op zijn zendingstocht naar Friesland langs ‘het Aelmere’ reisde, ongeveer daar waar WitchWorld zou komen.

Hij wees het bezoek op de grootste van de vier torens. Dat daar, was een verdedigingstoren met kleine raampjes, waar overigens het glaswerk ontbrak. Daar kon hij wel drie attracties in kwijt; welke dat waren, dat zouden ze wel zien als hij in 2019 klaar was. In die andere toren voorzag hij een restaurant, winkels, en er kon ook getrouwd worden.

Voorlopig, zo was voor ieder uit eigen waarneming vast te stellen, was Kasteel Almere vooral een winderig spookkasteel, met wegrottende torenspitsen en groenbruin uitgeslagen muren.

Vier keer op rij oreerde Theunis over zijn missie, totdat hij inzag dat het een onmogelijke opgave werd om al die vijftienduizend mensen zijn fantasyvisioen uit te leggen. Hou ermee op, werd hem gezegd, laat ze maar gewoon rondneuzen. Open de deuren, klonk er. Ja, wat er toen gebeurde, die eindeloze stroom nieuwsgierige mensen. Dat emotioneerde hem flink, zegt hij, het was een heksenketel.

En nu hij hier weer staat, voor dat roestige dichte hek met zicht op de bouwvallige burcht, wordt hij overvallen door een droef gemoed. Wat denk je dan, zegt hij met verbaasde blik, hier kan hij toch onmogelijk lachend naar kijken? Want het had zo mooi kunnen zijn, iets imposants, iets echt bijzonders. Het was niet zomaar een droom.

Op 31 oktober 2015 stond Ton Theunis er nog zo goed voor. Of laten we het zo zeggen, het kon nog alle kanten op met WitchWorld, ook de goede. Hij was de aspirant-eigenaar geworden van Kasteel Almere, al moest hij nog wel de financiering regelen en de medewerking krijgen van de gemeente Almere. Zo ver had Theunis het in ieder geval geschopt, na een hobbelige loopbaan als gevangenisbewaarder, rechtbank-griffier, thrillerschrijver, leraar en eigenaar van een tekst- en marketingbureau, met een idee dat in 2009 in Zweden zijn hoofd was binnengewaaid.

Dat jaar reed hij van zijn zomerhuis in het zuidoosten van Zweden terug naar huis. Zijn Zweedse zwager had hem die week meegenomen naar een netwerkborrel. Daar liep hij tegen een hoge ambtenaar aan van de provincie Kalmar län, die zich afvroeg hoe hij Nederlandse gezinnen kon verleiden om de regio te bezoeken. Toen zat hij in zijn auto hardop na te denken, met zijn vrouw. Mistige wouden… trollen… stoere Vikingen… Ja! Dat gaan we doen, zei hij: een klein uitgevallen Efteling-sprookjespark vol Scandinavische mythen en sagen.

Bij de provincie vonden ze dat idee wel wat te ver gaan, maar in de gemeente Mönsterås gingen de handen op elkaar. Geweldig idee! Hoeveel bos wilt u hebben? In een kantoortje in Lelystad werkte Theunis de plannen uit. Hij regelde stagiairs die hem hielpen met poppen, attracties en maquettes. Totdat hij in 2013 ook van Mönsterås te horen kreeg dat het niet doorging.

Dat was voor Theunis even een moment dat hij erdoorheen zat. Maar nog voor hij zich weer hoefde op te richten, kwam er al een bevrijdend telefoontje. Een ambtenaar van de gemeente Almere aan de lijn: zeg Ton, is dat attractiepark niet iets voor hier? Dat hij gelijk aan Kasteel Almere dacht, hield hij even voor zich. Voor je het weet, doen in Almere de wildste verhalen de ronde, want verhalen lijken bij het kasteel te horen.

Als het om Kasteel Almere gaat, dwalen er vele wonderbaarlijke kronieken door de onaffe gangen. In twintig jaar tijd werd hier geschiedenis geschreven, met een nog steeds onvoltooid, nutteloos bouwsel als gevolg. Zo was er eerst de sage van VVD-wethouder Cees van Bemmel, erkend lokaal luchtfietser, met plannen voor een piramide in het water en een verrijdbaar podium in het centrum van de stad. En: een echt kasteel in Almere, als een sprookje om in te trouwen. Hij kreeg zijn zin – en een nieuwe bijnaam, Ollie B. Bemmel.

Een hoofdrol in een nieuwe episode was weggelegd voor projectontwikkelaar Tijs Blom. Die was de eigenaar van Château Jemeppe in de Belgische Ardennen, en naar voorbeeld daarvan begon hij, naast de A6, aan de bouw van Kasteel Almere. Kosten: 90 miljoen euro. Blom wilde ‘tuinen van liefde’ die de burcht moesten omringen, en voorts twee trouwzalen, toneel- en concertzalen, een koetshuis voor de rijtuigen en ‘Friese paarden’ waarmee de pasgetrouwde stellen zouden worden vervoerd. Een mysterieuze Arabische prinses zou hem daar financieel bij helpen, maar die bleek in rook te zijn opgegaan. Blom ging failliet en liet het kasteel half afgebouwd staan.

Dan was er het tragische relaas van Rob Wijnmaalen, directeur van het Rabobank-filiaal in Eemnes. Hij strooide ruimhartig met financieringen, zoals voor Tijs Blom en zijn Kasteel Almere, waarin hij namens de bank 55 miljoen euro investeerde, zonder dat daar van de kant van de projectontwikkelaar genoeg onderpand tegenover stond. De top van de Rabobank rook in 2001 onraad en greep in. Op dezelfde dag dat Wijnmaalen bij de bank vertrok, kwam hij om bij een auto-ongeluk.

In 2005 meldden zich nieuwe gegadigden voor het kasteel: Joop van der Graaf en bouwbedrijf Vink uit Barneveld. Zij noemden zich Gravin en namen het voor 9 miljoen euro over van Rabobank, die eigenaar was geworden na het failliet van Blom. Gravin had in 2007 gelikte plannen, met grootscheepse woningbouw rond het kasteel, maar de gemeente zei: nee, de bestemming is horeca en recreatie, en niet voor rijtjeshuizen, zelfs niet in middeleeuwse stijl. Het bedrijf laat weten geen dag spijt te hebben gehad van de aankoop van het kasteel, ook al is in die veertien jaar tijd nog geen dakpan gelegd. Want wie kan nu zeggen al zo lang de eigenaar te zijn van een kasteel?

Ton Theunis stapt in zijn bestelwagen en we rijden door zijn Almere – want zo ziet hij het. Daarom was het ook zo mooi dat hij als oer-Almeerder (sinds 1982) zo’n oer-Almeers bouwwerk als het kasteel zou gaan bestieren. O ja, die financiers, daar waren we gebleven in zijn verhaal, die had hij dus nog niet. Je gelooft het of niet, maar twee Chinese bedrijven zagen toekomst in WitchWorld in Almere. Wel wilden ze ‘een warme brief’, een schriftelijke steunbevestiging van de gemeente. Maar die bleef uit, omdat de gemeente precies wilde weten wie de Chinezen waren – en dat mocht hij nou juist niet vertellen. De Chinezen haakten af, mede omdat de intentieverklaring op zich liet wachten, en een Duitse investeerder zag er ook geen heil in.

Maar de grootste klap moest nog komen: in 2017 sprak de gemeente zijn voorkeur uit voor het Eden Project. In het Engelse Cornwall was in 1997 een park neergezet – duurzaam en educatief – dat inmiddels miljoenen mensen trok en miljoenen opleverde. Zo’n botanische tuin, met dezelfde naam, zou in de omgeving van Kasteel Almere moeten komen en kreeg alle financiële en politieke support. Dit sloot volgens de gemeente goed aan bij een prestigieus megaproject: de Floriade van 2022. Theunis ontdekte dat er 500 duizend euro klaar stond voor het Eden-plan, en mogelijk nog eens 10 miljoen euro – terwijl hij aanhoudend te horen had gekregen dat er geen geld was en ook de morele steun ontbrak.

En toen knapte er iets, in de zomer van 2018. Hij voelde zich belogen en bedrogen. Wat moest hij al die tientallen vrijwilligers, stagiairs en mensen uit de dagbesteding vertellen? Dat ze al die jaren voor niks de poppen voor WitchWorld hadden gemaakt, de maquettes hadden ontworpen, zich verbonden hadden gevoeld met zijn droom? Was zijn project dan een verboden reis geworden, analoog aan een door hem bedachte attractie, Forbidden Voyage?

Theunis had zich – in zijn eigen woorden – als een gewillige jonkvrouwe in de armen van de gemeente gevleid. Maar terwijl hij dacht aan vaste verkering, deelde de lokale overheid het bed met een andere gegadigde. De jonkvrouwe, aldus Theunis, is in Kasteel Almere van haar onschuld beroofd.

Daar denkt de gemeente Almere overigens anders over. Desgevraagd zegt die dat er sprake is van ‘grote waardering voor alle inzet’. ‘Maar het realiseren van een themapark kan alleen niet zónder een sluitende businesscase met gecommitteerde investeerders aan boord’, aldus een woordvoerder. ‘Helaas is WitchWorld tot nu toe niet in staat geweest dit te bereiken.’

De grootst mogelijke nonsens, meent Theunis, die drie verschillende wethouders zegt te hebben bediend met een businessplan. Wat hij zichzelf wel kwalijk neemt, is dat hij te naïef is geweest in zijn vertrouwen in de lokale politiek. Hij bekent schuld waar het gaat om een gebrek aan tactisch en strategisch vermogen. Tegelijkertijd zegt Theunis daar blij mee te zijn, want dat betekent dat hij altijd zichzelf is gebleven.

Op 23 oktober 2018 kondigde Theunis zijn besluit aan: ‘We stoppen ermee.’ In het Delta-gebouw in Almere zag hij zijn totaal verbaasde medewerkers in huilen uitbarsten. Hij sloot zijn speech af met: ‘Toch blijft de wens dat het kasteel wordt afgebouwd bij ons altijd bestaan. Dat gunnen wij de Almeerders!’

Ja, en toen is hij er twee maanden tussenuit gegaan, hij kon niet meer. Hij reed naar zijn vakantiehuis in Zweden, om dezelfde weg af te leggen als toen hij het themapark bedacht. In de volkomen duisternis kwam hij tot rust, vond tijd om een oud kippenhok tot gastenverblijf te verbouwen. Ook dacht hij, als fantasyschrijver, na over het derde deel van de WitchWorld-legende, na Tweestrijd en De Verrader van Elmhudde, en welke lessen hij kon trekken uit dit mislukte avontuur.

Waar hij op is uitgekomen, zegt hij nu, rijdend door Almere, is dat helden geen helden zijn en dat mensen niet altijd doen wat ze zeggen te zullen doen. In die zin voelt hij zich verwant met de oude tovenaar Semalion, uit zijn WitchWorld-reeks. Hij is een moedig man, wijs bovendien, maar uiteindelijk weet hij niet wie goed is en wie slecht.

Een waargebeurde Almeerse legende

Karlijn Kistemaker maakte voor theatergroep Suburbia de lokatievoorstelling Er was eens een pretpark. Het is te zien van 16 tot en met 28 april in De Beurs aan de Wisselweg 1 in Almere. Het verhaal is geïnspireerd op ‘een waargebeurde Almeerse legende’: het mislukte avontuur van de lokale entrepreneur Ton Theunis en diens aandrang om een fantasythemapark te bouwen in en rond het onaffe Kasteel Almere. Acteurs in deze voorstelling zijn Dorien van Gent, Keez Groenteman en Simon Heijmans.

https://www.volkskrant.nl/cultuur-media/als-het-om-kasteel-almere-gaat-dwalen-er-vele-wonderbaarlijke-kronieken-door-de-onaffe-gangen~bf0a843b/